آخرین آپدیت: 12 اسفند 1402 ساعت: 10:36
فولاد ضد زنگ یا استیل چیست؟
ورق استیل یکی از انواع محصولات فولادی میباشد که به علت بکارگیری از آلیاژهای خاص، خواص مکانیکی ویژهای دارد. این ورق، از فلز خالص استیل با اضافه کردن عناصر دیگر به تولید میرسد و اصولا بر پایه آهن ساخته میشود. این ورق مواد اصلی آهن، کربن و کروم را شامل میباشد. در این مقاله، قصد داریم در مورد کاربردها و ویژگیهای این محصول بپردازیم.
استیل با کاربرد گستردهای که دارد یکی از مهمترین ماده در صنعت ساختمان سازی و مهندسی در جهان محسوب میشود و میتوان گفت از انواع آن در تمام جنبههای زندگی انسان استفاده میشود.
استیل در واقع نوعی از آلیاژ است که پایه آن را آهن تشکیل میدهد و کربن آن کمتر از 2% است که فولاد نیز نامیده میشود. این آلیاژ ضد زنگ میباشد و مقاومت بالایی دارد.
عناصری مانند نیکل، کربن، گوگرد، اکسیژن، سیلیسیوم و … به اندازه کمی در استیل استفاده شدهاند. هرکدام از این عنصرها باعث به وجود آمدن خاصیتهایی مانند کربن و کروم میشوند که ترکیب این دو با یکدیگر باعث مقاومت استیل در برابر گرما میشود.
زمانی که اندازه کروم در استیل حداقل 10.5% باشد، باعث ضد زنگ بودن استیل میشود چون با اکسیژن هوا ترکیب شده، باعث تشکیل اکسید کروم میشود و این اکسید کروم به صورت لایهای بر روی آن قرار میگیرد. البته این لایه قابل مشاهده نیست! همچنین، با افزودن مقدار کربن نیز مقاومت آن افزایش پیدا میکند.
استیل ضد زنگ کاربرد بسیار زیادی در زندگی روزمره ما دارد. در ابتدا بیشترین کاربرد آنها در ساخت قاشق و چنگال بود اما کم کم استفاده از آنها بیشتر شد.
جهت مطالعه مقاله تفاوت استیل و فولاد، ماشینکاری و تراشکاری ورق و خمکاری و برشکاری ورق روی همین لینک کلیک کنید.
روی همین لینک کلیک کنید.
ویژگی و مشخصات استیل
به شکل کلی، ورقهای استیل قابلیت بازیافت دارند. اما از ویژگیهای مهم این محصول میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- ظاهر زیبا
- قابلیت بازیافت
- قابلیت جوشکاری
- عمر مفید و طولانی
- مقاومت در مقابل خوردگی
- مقاومت در مقابل زنگزدگی
انواع فولاد ضد زنگ
فولاد ضد زنگ یا همان استیل، دستهبندیهای متنوعی دارد، اما همه شکلهای آن، مثل لوله، پروفیل و ورق، به چهار خانواده اساسی تقسیمبندی میشوند. این چهار خانواده موارد زیر را شامل هستند:
فولاد ضد زنگ آستنیتی:
این نوع فولاد، گستردهترین خانوادهی فولادهای ضد زنگ را شکل داده و تقریبا دو سوم محصولات فولاد ضدزنگ متعلق به این گروه هستند. عناصری مثل نیکل، منگنز و نیتروژن در ترکیب شیمیایی این آلیاژ موجود هستند. استحکام این نوع فولاد معمولاً کمتر از 200 الی 300 مگاپاسکال بوده که موجب محدودیت استفاده از آن در صنایعی با فشار زیاد میگردد.
فریتی:
این فولاد دارای مقدار کمی نیکل میباشد و ارزانتر از بقیه انواع فولاد ضد زنگ است. پس، بیشتر قطعات فولادی, از این نوع فولاد به تولید میرسند.
مارتنزیتی:
این گروه از فولاد, خاصیت مغناطیسی دارند و مقاومت به خوردگی آنها کمتر از فولاد آستنیتی و فریتی میباشد، زیرا مقدار کروم آن کمتر است.
دو فازی:
این فولاد مقادیر زیادی از کروم (حدود 19 الی 32 درصد) و مولیبدن (بیش از 5 درصد) را داشته و مقدار کمتری نیکل نسبت به فولاد آستنیتی دارد. استحکام تسلیم آن حدود دو برابر فولاد آستنیتی میباشد.
کاربرد استیل در صنایع مختلف
به طور کلی استیل دارای کاربردهای فراوانی است که در بخش زیر به آنها اشاره خواهیم نمود:
صنعت غذایی:
استیل آلیاژی است که در صنعت غذایی کاربرد فراوانی دارد.منظور از صنعت غذایی، استفاده استیل در تجهیزات آشپزخانه صنعتی است.
استیل در ساختن ظروفهای آشپزی مانند دیگ، قابلمه، قاشق، چنگال، تولید سینکهای ظرف شویی، بدنه یخچال ها و … مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از استیل در صنعت غذایی به این دلیل توصیه میشود که در برابر خوردگیها مقاوم هستند و استحکام بالایی دارند. تمیز کردن آنها آسان است و همچنین باعث تغییر طعم غذاها نمیشوند.
صنعت پزشکی:
استفاده از استیل در صنعت پزشکی بسیار محبوب است زیرا ضد زنگ میباشد. یکی از مهمترین دلیل استفاده از آن قابلیت استریل کردن میباشد و میتوان گفت مناسبترین ماده در ساخت ابزارآلات پزشکی است. همانطور که در بالا ذکر شد، در برابر خوردگی و مواد شیمیایی مقاومت زیادی دارد. برای مثال در ابزار جراحی(سرنگ،سوزن،ارتودنسی و…)،میز جراحی و همچنین برای ساخت مفصل مصنوعی از استیل استفاده میشود.
صنعت ساختمان سازی و معماری:
استیل دکوراتیو ضد زنگ ، دارای خواص مکانیکی مناسب است و با ظاهر زیبایی که دارد توجه معماران را به خود جلب کرده است. علاوه بر ظاهر، مقاوم بودن و عمر طولانی آن باعث شده تا از استیل در نمای بیرونی ساختمان یا دکوراسیون داخل خانه مورد استفاده قرار بگیرد.
صنعت حمل و نقل:
اولین بار شرکت فورد برای ساخت اجزای خودرو استنلس استیل را به کار گرفت. امروزه بسیاری از شرکت های خودروسازی در ساخت قطعات مختلف خودرو از استیل استفاده میکنند. به طور معمول برای ساخت اگزوز خودروها از این فولاد میتوان استفاده کرد.
مزایا و معایب استیل
در این بخش از مقاله و جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد استیل قصد داریم به نقاط قوت و نقاط ضعف آن بپردازیم, پس با ما همراه باشید:
نقاط قوت فولاد ضد زنگ
مزایا و خصوصیات ظروف استیل عبارتند از:
- شستوشوی راحت
- ماندگاری و دوام بسیار بالا
- تحمل درجه حرارت بسیار بالا
- مقاومت در برابر زنگزدگی و خوردگی
- مقاومت در مقابل ضربه و آسیبهای احتمالی
- قابلیت استفاده دوباره و فروش با قیمت مناسبتر
- حفظ عطر و طعم غذاها بدون نیاز به پوشش نچسب
- سطح صاف و صیقلی که فرورفتگی، خط و خش در آن بوجود نمیآید
جهت مطالعه مقاله انواع ورق آلیاژی و کاربردهای آن روی همین لینک کلیک کنید.
نقاط ضعف فولا ضدزنگ
- جذب گرد و غبار
- بالاتر بودن قیمت نسبت به بقیه ظروف آشپزخانه
- انتقال حرارت کم اگر پایه آلومینیومی بکار برده نشود
- نیاز به شستشوی سریع پس از استفاده به علت احتمال لک شدن
سوالات متداول
- ورق استیل چه قیمتی دارد؟
قیمت این ورق بسته به سری و اندازههای آن تغییر میکند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع محصولات استیل ضد زنگ و بررسی موجودی و قیمت، با کارشناسان و مشاورین ما در آهن پیشتاز با شماره تلفن 91003105_021 تماس حاصل فرمایید. پیشنهادی که ما داریم این است که قبل از تهیه هر محصولی مثل ورق، میلگرد، لوله و اتصالات استنلس استیل، با کارشناسان ما در ارتباط باشید تا راهنمایی مورد نیاز را دریافت نمایید.
- بگیر و نگیر در ورق استیل به چه معناست؟
ورق بگیر به فولاد ضد زنگی میگویند که توسط آهنربا جذب میشود، اما ورق نگیر به فولادی اشاره میکند که خاصیت جذب آهنربا را ندارد. آگاه باشید, موادی مثل کروم و نیکل موجب میشوند که ورق استیل از جذب آهنربایی جلوگیری نماید.
نتیجه گیری
استیل به عنوان مادهای با کاربردهای عظیم در صنایع گوناگون شناخته میشود، از ساختمانسازی و مهندسی گرفته تا صنایع غذایی، پزشکی و حمل و نقل. این آلیاژ خواص فیزیکی مثل مقاومت در برابر گرما و ضد زنگی دارد. کاربردهای استیل از آشپزخانه تا قطعات خودرو و ساختمان نیز مختلف و متنوع است. همچنین، ورقهای استیل دارای قابلیت بازیافت و عمر مفید طولانی میباشند.