گالوانیزه چیست؟

فرآیند گالوانیزه گرم سازه‌های فولادی یک شیوه آماده‌سازی فلزات برای بکارگیری در صنایع می‌باشد که خواص ویژه‌ای را در فولاد ایجاد می‌نماید و در برابر خوردگی از آن محافظت می‌کند. این فرآیند شامل حضور فولاد و روی به شکل مذاب و مواد شیمیایی تمیز کننده است. روی، فلزی طبیعی با کاربردهای عظیم در صنایع گوناگون است. مقاله، گالوانیزه گرم سازه‌های میلگرد و تیرآهن تعاریفی از گالوانیزه و شیوه گالوانیزه گرم را شرح می‌دهد و سپس در ادامه به مزایای این فرآیند نسبت به فرآیندهای مشابه آن می‌پردازد و نکات تکمیلی از جمله مزایا و کاربرد آن را ذکر می‌کند. جهت کسب اطلاعات در مورد این شیوه و کاربردهای آن, در ادامه همراه ما باشید تا کنار هم از خواندن مطالبی جذاب, لذت ببریم.

گالوانیزه فرآیندی است که در آن لایه نازکی از پوشش روی بر سطح قطعات آهنی و فولادی با غوطه ور شدن قطعه در یک حمام مذاب روی, اعمال می‌شود تا از خوردگی سطح فولاد جلوگیری شده و آن را در برابر شرایط محیطی شیمیایی و رطوبتی مقاوم سازد.

یکی از انواع روش‌های گالوانیزاسیون، گالوانیزه گرم است که فرآیند آن شامل سه مرحله اصلی آماده سازی سطحی، گالوانیزه گرم و بازرسی کیفی می باشد:

در مرحله آماده سازی سطحی، قطعات باید در هنگام غوطه ور بودن به طور معلق بوده و جابجا شوند. سطح آن‌ها باید از هر گونه آلودگی مثل گریس ، روغن و….  پاک شود. تمامی سطوح قطعه باید به صورتی باشند که در جریان محلول های شستشو قرار گیرند. در مرحله گالوانیزه قطعات برای آماده سازی برای برداشتن زنگ و سایر آلودگی‌ها در حمام اسيد كلريدريك غوطه ور می‌شوند. سپس در حمام گرم كلريد آمونياكی روی قرار گرفته و به مواد آن آغشته شده تا برای انجام واكنش با مذاب روی, آماده شوند.

خواص میلگرد گالوانیزه

مشاهده: جهت مشاهده قیمت ورق گالوانیزه از همین لینک اقدام کنید.

بعد از تست و آزمایشات لازم و تایید قطعه توسط کارشناسان کیفی، قطعه فلزی به وان گالوانیزه گرم منتقل می‌کنند. سپس در حمام روی مذاب, با دمای 450 تا 460 درجه سانتی‌گراد غوطه ور می‌شود . آنگاه مذاب روی با سطح فولادي واكنش داده و لايه‌ای نازکی از آلياژ روی– آهن كه پيوند بسیار قوی با سطح فولاد برقرار كرده بر روی آن تشكيل می‌شود. سپس قطعه برای سرد شدن در دمای محیط قرار می گیرد. در مرحله آخر روی جامد اضافی که با شره گیری اولیه جدا نشده و همچنان متصل به قطعه باقی مانده، به وسیله‌ ی سوهان کاری دستی یا سنباده زنی برقی جدا می شود.

در مرحله بازرسی کیفی قطعات بر طبق استاندارد ASTM A123 مورد بررسی قرار می‌گیرند که شامل تصاویری از کیفیت ظاهری قطعه، فرم تکمیل شده ضخامت سنجی، گزارش تست چسبندگی پوشش و تاییدیه نهایی است.

تیرآهن گالوانیزه چیست؟

تیرآهن گالوانیزه(Galvanized sheet) ورقی آهنی است که با لایه نازکی از فلز روی پوشانده شده است. این پوشش موجب مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی در شرایط محیطی نامناسب می‌شود. این پوشش یکنواخت در سطح آهن، باعث تغییر میکروسکوپی اتم‌های سطحی آن می‌شود. به این ترتیب مقاومت تیرآهن در برابر اکسید شدن افزایش می‌یابد. فرآیند تولید ورق گالوانیزه به روش‌های مختلفی قابل انجام است. هزینه تولید آهن گالوانیزه به نسبت سایر روش‌های مقاوم کردن آهن در مقابل خوردگی و زنگ زدگی پایین‌تر است.

به طور کلی در بیشتر کارخانه‌ها انواع ورق آهن به دو روش گالوانیزه گرم و الکتروگالوانیزه ساخته می‌شوند. هدف از تبدیل ورق‌های فولادی به آهن گالوانیزه افزایش طول عمر آن است. پوشش گالوانیزه آهن را در برابر ضربه و فرو رفتگی محافظت کرده و حتی زاویه‌ها و گوشه‌های آن را نیز پوشش می‌دهد. تیرآهن‌های گالوانیزه به راحتی و با اسپری کردن آب قلیایی و یا یک پارچه آغشته به آن کاملا قابل پاک شدن هستند. ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان‌سازی، کشاورزی، حمل و نقل، صنعت مخابرات، صنعت خودرو و آب و برق مورد استفاده است.

روش گالوانیزه گرم برای تولید تیرآهن گالوانیزه رایج ترین روش گالوانیزاسیون است. کاربرد گسترده ای در صنعت ساخت و ساز دارد. در این فرآیند ورق آهنی را در حمام روی با دمای حداقل ۸۱۵ درجه فارنهایت (۴۳۵ درجه سانتی گراد) قرار می‌دهند. از ویژگی‌های این روش تولید می‌توان به دوام، طول عمر، در دسترس بودن، تطبیق پذیری، پایداری و زیبایی اشاره کرد.

میلگرد گالوانیزه چیست؟

میلگرد گالوانیزه(Rebar Galvanize) میله‌ای باریک با سطح مقطع دایره است که از جنس فولاد با روکش گالوانیزه ساخته می‌شود. این مقاطع فولادی در مقاوم سازی سازه به عنوان تقویت کننده بتن در صنعت ساخت و ساز بسیار کاربرد دارد. میلگرد گالوانیزه از ترک خوردن بتن و زنگ زدن اسکلت فلزی جلوگیری می‌کند. همین امر موجب برتری آن نسبت به میلگرد اپوکسی است. همچنین در کامپوزیت‌ها به علت اتصال محکم و چسبندگی بالا با زمینه‌ی بتنی پرمصرف است. میلگرد گالوانیزه به دو شکل گالوانیزه آجدار و گالوانیزه بدون آج هستند. این میلگردها به صورت کلاف‌های بزرگ در اندازه‌های 6 تا 12 متری تولید و به بازار عرضه می‌شود. میزان مقاومت میلگرد گالوانیزه در برابر خوردگی 40 برابر بهتر از میلگردهای بدون پوشش گالوانیزه است.

ویژگی و مشخصات مکانیکی میلگرد گالوانیزه:

• • • استحکام کششی بالاتر از 600 مگاپاسکال
    • استحکام تسلیم بیشتر از 355 مگاپاسکال
    • افزایش طول بالاتر از 16%
    • کاهش سطح مقطع کمتر از 40% نباشد
    • انرژی ضربه بیشتر از 31 ژول

انواع ورق تولید شده آهنی ( نازک و ضخیم )

• • • • ورق گالوانیزه رنگی
      • ورق آلوزینک
      • ورق گالوانیزه معمولی

طول عمر پروفیل‌ گالوانیزه، حتی در شرایط نامساعد محیطی که احتمال خوردگی و زنگ زدگی وجود دارد بیش از ۷۰ سال است. این ورق های فولادی با قرار گرفتن در معرض آب نیز، بیش از ۲۰ سال عمر می کنند.

انواع گالوانیزاسیون

به طور کلی گالوانیزاسیون به دو شیوه سرد و گرم تقسیم بندی می‌شود:

گالوانیزاسیون گرم

گالوانیزه گرم، یکی از شیوه‌های قدیمی‌تر گالوانیزه کردن است و مقدار بیشتری نسبت به گالوانیزه سرد استفاده می‌شود. در این شیوه، فلز پایه به شکل غوطه‌ور در مخزن روی مذاب با دمای ۴۶۰ درجه سانتیگراد قرار می‌گیرد.

هنگام خارج شدن از مخزن روی، واکنش شیمیایی میان فولاد و روی آغاز شده و لایه‌های ترکیبی از آهن و روی به وجود می‌آید. این لایه‌های روی با اکسیژن و کربن از محیط خارجی، روکشی آلیاژی را ایجاد می‌نمایند که در برابر خوردگی، زنگ زدگی و سایش مقاوم است. با توجه به راحتی و سادگی این فرآیند، گالوانیزه گرم به عنوان یکی از بهترین شیوه‌های گالوانیزاسیون شناخته می‌شود. ضخامت متوسط لایه گالوانیزه در این شیوه بین ۱۰۰ تا ۱۳۰ میکرون بوده و رنگ لایه گالوانیزه شده به شکل طوسی مات، با سطحی یکنواخت و صاف است.

کاربرد میلگرد گالوانیزه

گالوانیزاسیون سرد

فرآیند گالوانیزه سرد، که به آن الکترولیز نیز می‌گویند، در این شیوه بر روی فلز پایه, نمک روی محلول در آب یا محلول اسیدی اسپری می‌شود.

در گالوانیزه سرد، محصول نهایی دارای لایه‌ها‌ی یکنواخت و براق بوده و ضخامت آن تا 25 میکرون می‌رسد.

کاربردهای بسیار زیادی از این شیوه می‌شود، از جمله بکارگیری در مفتول‌های گالوانیزه سرد، تولید خودرو، قطعه‌سازی، و ساخت پیچ و مهره و سایر موارد مشابه.

کاربرد گالوانیزاسیون گرم

در این بخش از مقاله قصد داریم در مورد کاربردهای گالوانیزه کردن به روش گرم صحبت کنیم:

از جمله کاربردهای مهم گالوانیزه کردن گرم، بکارگیری از آن برای مفتول‌های گرم می‌باشد که در ساخت توری پرسی، توری مرغی، توری حصاری و توری گابیون به کار برده می‌شود.

این فرآیند برای بالا بردن مقاومت فلزات در معرض شرایط جوی سخت، مثل پایه‌های فنس، ساختمان‌ها، سازه‌های فولادی، دکل‌های دوربین، لوله‌های اتصال آب، و گاردریل‌های جاده بکار برده می‌شود.

مزایا و معایب

همانطور که می‌دانید این شیوه‌ها دارای نقاط مثبت و معایبی هستند که در این قسمت قصد داریم شما را با نقاط قوت شیوه گرم آشنا کنیم:

نقاط قوت گالوانیزه گرم

• • • ضخامت بالای لایه محافظ
    • مقاومت در مقابل سایش
    • مقاومت در مقابل خوردگی و زنگ زدگی
    • عمر طولانی
    • هزینه کم

سوالات متداول

• چرا میلگرد را گالوانیزه می‌کنند؟

یکی از شیوه‌های محافظت از میلگرد فولادی، گالوانیزه کردن آن است.

• مهمترین خصوصیات میلگرد گالوانیزه چیست؟

از اساسی‌ترین ویژگی‌های آن می‌توان به مقاومت در برابر خوردگی و پوسیدگی اشاره نمود.

نتیجه گیری

گالوانیزه فرایندی مهم در صنایع است که با بکارگیری از لایه‌های نازکی از روی، در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی از فلزات محافظت می‌کند. این فرآیند شامل مراحل آماده‌سازی سطحی و گالوانیزه شدن در حمام‌های اسیدی و مواد آماده‌شده جهت واکنش با روی است. هدف اساسی این فرآیند, افزایش طول عمر فلزات است. تیرآهن گالوانیزه یکی از نمونه‌های ورق آهنی می‌باشد که با لایه نازکی از فلز روی پوشیده شده و مقاومت آن را در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی می‌افزاید. این شیوه گالوانیزاسیون، از طریق غوطه‌وری و بکارگیری از مواد شیمیایی، فولاد را در مقابل خوردگی و عوامل محیطی حفظ می‌نماید.